Fouten in de wijn

Fouten in de wijn

De 7 meest voorkomende fouten in een wijn

Als wijnliefhebbers drinken we regelmatig wijnen die eigenlijk een afwijking hebben van hun smaak. Zeker de ongeoefende drinker zal vaak niet eens doorhebben dat de wijn niet optimaal presteert. Hier hoef je ook niet over te schamen overigens. Dit gebeurt vaker dan je doorhebt. Ook omdat je misschien niet eens weet wat het kan zijn. Het goede nieuws is dat het totaal geen kwaad kan voor je. De smaak is alleen niet zoals hij bedoeld is. Graag vertel ik je in dit hoofdstuk over de fouten die in wijn kunnen zitten. 

Oxidatie

Wat is het: een afwijking die veroorzaakt wordt door een te hoge mate van zuurstof toevoeging. Zoals je een gesneden appel laat liggen op je aanrecht die dan bruin begint te kleuren. Dit is eigenlijk hetzelfde proces wat er bij wijn gebeurd. 

Hoe merk je dit: Geoxideerde wijnen verliezen hun scherpte. Hun verfijnde fruittonen en hun mooie heldere kleur. De rode wijn zal in plaats van mooi rood of paars meer richting bruin/oranje kleur. De smaak gaat veranderen richting azijn en overrijpe appel tonen.

Trouwens, witte wijnen zijn gevoeliger hiervoor dat de rode wijn. Dit komt door de tannine die rode wijn heeft. De tannine creëren een soort buffer. Wil je echt graag weten hoe dit werkt? Pak een fles witte wijn en draai of trek deze open. Pak een glas en proef de wijn. Zet de fles vervolgens een week in de koelkast. Gefeliciteerd je hebt zojuist een fles wijn verpest! Maar niet boos worden. Proef een glas en vergelijk deze met je notitie van vorige week. Je zult een groot verschil proeven. 

Kan ik dit nog oplossen: Nee helaas niet. Het enige wat je kan doen is zodra je een fles wijn opent en niet direct op maakt door deze met een vacuümpomp lucht vrij te maken. Dit verlengt de levensduur van een geopende fles. Als de wijn al geoxideerd is als je hem opent, doe de kurk terug in de fles en ga direct terug naar de plek waar je deze hebt gekocht.

TCA oftewel Kurk

Wat is het: Een chemisch proces wat zijn weg vindt in de fles tijdens het wijn maken. Normaal gesproken via de kurk. TCA kan zitten in hout. Dus denk aan de houten vaten waar de wijn in rijpt. Of in de productielijn in de kelder waardoor hele ‘batches’ besmet kunnen raken. Maar ook de kurk kan besmet zijn. 

Hoe merk je dit: Wijnen die de kurk afwijking hebben ruiken naar natte kranten, nat karton of natte hond. Niet echt prettig zoals je leest. In de smaak zijn alle mooie fruit tonen weg of minimaal te ruiken. Helaas komen de geuren ook terug in de smaak. Verder zal er een stroef mondgevoel ontstaan.

Ongeveer 2% van alle wijnen die onder een echte kurk zitten heeft deze afwijking. Dit maakt dat het de tweede op de lijst maakt met meest voorkomende wijn fouten. Dit kan dus altijd gebeuren. Ook als je in een restaurant zit. De sommelier of gastvrouw kan er dus ook niets aan doen als de wijn niet goed is. Bedenk dat het een natuurproduct blijft.

Kan ik dit nog oplossen: Helaas niet. Dit proces is onomkeerbaar. Je kunt alleen nog met de fles en de kurk naar de winkel teruggaan voor een nieuwe fles.

Zwavel

Zwavel is een moeilijk aspect in wijn. Zwavel (sulfiet) wordt aan de wijn toegevoegd om de boel te stabiliseren. Hoe goedkoper (mindere kwaliteit) de wijn hoe meer zwavel nodig is. Een ander stofje genaamd Dihydrogen sulfiet (H2S) is een bijproduct dat wordt aangemaakt tijdens het wijn maken. 

Zwavel ruikt naar een lucifer die je afstrijkt. Of gekookte kool. De meeste van deze geuren verdwijnen na een minuut of 15-20 na het openen van de fles. Hier is het prettig om een wijn op karaf te onderleggen voordat je gaat schenken. De zuurstof kan wonderen doen voor de wijn. 

Hoe merk je dit: De meest voorkomende geuren van deze afwijking zijn te vergelijken met rottende eieren, verbrand rubber, gekookte knoflook. 

Kan ik dit oplossen: Door de wijn te karaffen kun je wellicht een hoop wijnen helpen. Wat ook kan helpen is de wijn doorroeren met een zilveren lepel. Het helpt allemaal iets maar je kan altijd teruggaan naar de winkel met je fles. 

Tweede fermentatie...bubbels in een stille wijn?

Wat is het: Kleine bubbels in je wijn die er niet horen te zitten. Zeker niet in een jonge rode wijn. Dit kan echter wel gebeuren als de wijn per ongeluk wordt gebotteld met nog wat rest suiker in de wijn en daarna gaat fermenteren. Dit kan nog wel eens gebeuren bij wijnen wat geen sulfiet wordt gebruikt.

Hoe merk je dit: Zoek de bubbels of luister naar het geluid na het openen van de fles. De wijn zal ook naar gist ruiken en smaken. 

Er zijn ook uitzondering op de regel die juist dit willen veroorzaken in de wijnen. Zo verkrijgt de wijn een frisse aanzet bij de eerste slokken na openen van de fles. Waar dit vaak gebeurd is bijvoorbeeld Vinho Verde wijnen, Bonarda (Italië) en bepaalde Grüner Veltliner. 

Kan ik dit oplossen: Nee, maar doe een beetje onderzoek naar de wijn en wijnmaker en ontdek of dit wellicht met een reden is gedaan. Wat je kan doen is de wijn in een karaf gooien en eens flink schudden totdat de belletjes uit de wijn zijn geschud. 

Hitte schade

Wat is het: Gekookte wijn heet het eigenlijk. Wijn kan niet zo goed tegen hoge temperaturen als het in de fles zit. Een gebeurtenis wat kan plaatsvinden is dat een palet wijn te lang in de zon staat te wachten voordat deze wordt vervoerd. Helaas dit gebeurd echt… 

Hoe merk je dit: De wijn ruikt erg ‘jammy’. Een soort van zoetigheid maar dan gemaakt. De wijn ruikt naar noten, is bruin van kleur en heeft iets weg van verbrand suiker. Niet echt aantrekkelijk toch? Je kunt dit vaak ook zien zelfs. Als de kurk al een stukje uit de fles is gekomen zie je al dat er iets niet helemaal klopt met de wijn. Dit komt door de druk die wordt opgebouwd in de fles door de warmte en de lucht die er vervolgens uit wil. 

Kan ik dit oplossen: Nee, dat gaat niet. Wat je wel kan doen is zorgen dat dit probleem niet bij jou zelf gebeurd. Bewaar de wijn op een juiste temperatuur. Wat ook erg belangrijk is qua temperatuur, zorg dat er een constante temperatuur wordt gehanteerd voor het bewaren van wijn. 

UV licht schade

Wat is het: Licht schade wil eigenlijk zeggen dat de wijn te veel in contact is gekomen met zonnestralen. Wijnen die de hele dag voor het raam staan hebben hier last van. 

Hoe merk je dit: Dit merk je vooral bij delicate, lichte witte wijnen als Champagne, Sauvignon blanc en Pinot Grigio. De geur verandert naar natte wol… bah

Kan ik dit oplossen: Nee, maar je kan wel zelf zorgen dat het bij jou niet gebeurd door de wijnen donker te bewaren. Het is niet voor niks dat wijn vaak in een donkere fles zit. Bijvoorbeeld groen of bruinachtige tinten. 

Microbiologisch & Bacteriële smet

Wat is het: Tijdens de wijn fermentatie zijn er veel micro-organismen samen met gistcellen bezig om de wijn te creëren. Een bijzonder proces. Dit gaat natuurlijk niet altijd van een leien dakje. Als een van de twee te nadrukkelijk aanwezig wordt voor of tijdens het vergistingsproces dan kan dit een verkeerd balans in geur of smaak geven. Het is eigenlijk net als koken. Als je te veel zout toevoegt smaakt je eten ook anders.

Hoe merk je dit: Zoals ik al vertelde zitten er veel bacteriën in wijn. Dit heeft de wijn nodig voor het verkrijgen van de juiste aroma’s. Maar bepaalde bacteriën geven een onaangename smaak en geur af die je liever niet in een wijn wilt terugvinden.

Kan ik dit oplossen: helaas niet. Dit is een proces die tijdens het wijn maken wordt stalte gegeven. 

Niet alle wijn fouten zijn fouten?!

Vluchtige zuurgraad

Wat is het: Dit kan een van de meest voorkomende wijnfouten zijn, ook wel azijngeur genoemd, maar het is ook een hulpmiddel dat door sommige wijnmakers van hoge kwaliteit wordt gebruikt om complexiteit in hun smaakprofielen te ontwikkelen. Zeer hoge niveaus van azijnzuur ruiken naar balsamico vinaigrette. Met andere woorden, sommige azijngeur is met opzet en die stijl is gewoon niet voor jou. Sommige is een wijnfout; een toevallig proces veroorzaakt bij het vergisten van zeer zoete druiven.

Wijnkristallen

Wat het is: dit zijn minerale neerslagen die zich vormen uit ongefilterde, hoog minerale wijnen. Het zijn kleine kristallen die op de bodem van oudere flessen zitten. Maak je geen zorgen, ze zullen je geen schade toebrengen, zolang je je er maar niet aan zit (grapje!). Het enige wat u hoeft te doen is de wijn decanteren met een filter en het sediment in de fles laten. 

Kruidenaroma’s … ruikt “groen”

Wat het is: kruidenaroma’s zijn typische delen van bepaalde ras-specifieke smaakprofielen die kunnen ruiken naar gras, eucalyptus of asperges. De meest voorkomende van deze chemicaliën is methoxypyrazine of kortweg ‘pyrazines’, die vaak worden aangetroffen in druiven uit de Bordeaux-familie. Voor nieuwe of onbekende wijndrinkers kunnen deze aroma’s lijken op zwavel- of microbiële wijnfouten, maar dat zijn ze niet!