Wat is wijn nou eigenlijk?
Wijn is een alcoholhoudende drank gemaakt uit gefermenteerd sap van druiven.
Technisch gezien kan wijn gemaakt worden van alle fruitsoorten (appel, framboos, pruimen, etc.) maar als er alleen wijn op het etiket staat dan wordt het uitsluitend van druiven gemaakt. (Wijndruiven zijn wel iets anders dan tafeldruiven!).
Het verschil met bijvoorbeeld bier is dat bier wordt gebrouwen uit granen die worden gefermenteerd. Dus simpel gezegd, wijn wordt van fruit gemaakt en bier van granen. Uiteraard zijn er verschillende uitzonderingen op de regel qua bieren. Maar dat is een ander verhaal…
Wat zit er in een wijnfles?
Ja…wijn natuurlijk. Dat klopt, maar waar bestaat wijn nou eigenlijk uit.
Een standaard fles heeft een inhoud van 750 ml. Dit is ongeveer 5 glazen uitgeschonken. Voor een fles wijn wordt ongeveer tussen de 300 en 900 druiven gebruikt. Oftewel bijna een kilo druiven in totaal!
Wijn bestaat voornamelijk uit water, gevolgd door alcohol, suiker, mineralen, zuren en antioxidanten.
Voor de calorieën tellers onder ons, dit zit er in een fles wijn…
Droge witte wijn (10% alcohol) 460
Droge rode wijn (11,5 % alcohol) 600
Gemiddeld wit & rood (12,5 – 13,5% alcohol) 750
Stevig wit & rood (14% alcohol) 820
Verzoete wijnen (20% alcohol) 1440
Wat zijn wijndruiven?
Wijndruiven zijn anders dan de tafeldruiven die je koopt in de supermarkt. Wijndruiven zijn kleiner, zoeter en hebben veel pitjes. De meeste wijnen worden gemaakt van één enkele soort druivenras dat zijn oorsprong heeft uit de Kaukasus genaamd Vitis Vinifera. Er zijn duizenden variaties van dit ras over de gehele wereld. Hiervan is de Cabernet sauvignon het meest aangeplante druivenras.
Wat betekent oogstjaar?
Wijndruiven hebben een volledig seizoen nodig om te rijpen en dus, wordt wijn geproduceerd eens per jaar. Dit is waar de term oogstjaar of vintage vandaan komt. Oogst staat voor het plukken van de druiven en jaar voor de jaargang waaruit deze komt. Zo kun je stellen dat als er een jaartal op het etiket staat de druiven in dat oogstjaar geplukt zijn en de wijnmaker is begonnen met het fermentatieproces van de druiven. Het oogstseizoen voor de gebieden die boven de evenaar liggen (Europa, Amerika bv.) is van augustus tot september. Onder de evenaar (Argentinië, Nieuw-Zeeland bv.) wordt er rond februari-april geoogst.
N.V.
Soms kun je op een wijnkaart de letters N.V. tegenkomen bij een wijn. Dit betekent dat de wijn geen jaargang heeft. Non Vintage op z’n Engels. Dit betekent vaak dat de wijn wordt gemaakt door verschillende jaargangen te ‘blenden’. Dit gebeurt bijvoorbeeld bij Champagnewijnen.
Mono cépage wijnen - wat is dat nou weer?
Een mono cépage wijn betekent dat de wijn die in de fles zit gemaakt wordt van een en dezelfde druivenras. Het komt vaak voor dat op het etiket een druivenras vermeld staat als dit voorkomt. Dit zie je bijvoorbeeld veel in de Elzas waar de wijnboer laat zien welk druivenras er in de fles zit. Denk aan Riesling of Pinot blanc. Het is goed om te weten dat elk land een eigen regelgeving hierover heeft.
Toegestane percentages als mono cépage wijn
75% USA*, Chili, Zuid-Afrika, Australië, Griekenland
80% Argentinië
85% Italië, Frankrijk, Duitsland, Oostenrijk, Portugal, Spanje, Nieuw-Zeeland
*Oregon hanteert 90%
Wijn blend - Assemblage
De tegenhanger van de enkele druivenrassen is uiteraard het blenden van diverse druivenrassen. Blenden is een klassieke manier van wijn maken en wordt gedaan in de meest vooraanstaande wijngebieden ter wereld. Leuk om te weten…de meeste wijn blends komen pas bij elkaar na de fermentatie en ouderen voltooid is. Als de druiven al gemixt worden voordat het officieel wijn is dan wordt het field blending genoemd. Een beroemde field blend is bijvoorbeeld Portwijn. Ook in Duitsland en Oostenrijk zien we dit fenomeen onder de naam Gemischter Satz.
De smaak van Wijn
Er zijn veel facetten die de smaak van wijn kunnen uitleggen. Zuren, zoetgehalte, alcohol, tannine en aroma’s die vrijkomen tijdens het produceren van wijn.
Zuren: Wijn als drank ligt op de schaal van de pH-waarde van een limoen (2,5) tot zo hoog als Griekse yoghurt (4,5).
Zoetgehalte: Het hangt ervan af wat voor soort wijn je drinkt. Zoetgehalte heeft verschillende gradaties als bijna geen suiker tot aan zo zoet als appelstroop. De term ‘droog’ refereert aan een wijn zonder tot weinig suiker.
Alcohol: De smaak van alcohol is pittig. Maar vooral lastig te verwoorden. Het is een mondgevoel die heel je smaak beïnvloed. Een brandend gevoel de in afdronk en in je keel. Het meest voorkomende percentage van alcohol in wijn is tussen de 10% tot 15%. Tuurlijk zijn er een aantal uitzonderingen op de regel. Zo is de beroemde drank uit Piëmonte Moscato d’Asti die met een alcoholpercentage van 5,5% erg laag genoemd mag worden tot aan de port wijnen van 20% per fles die hoog genoemd mogen worden.
Tannine: Tannine kun je terugvinden in voornamelijk rode wijnen. Tannine geeft wijn bewaarpotentieel. Wat zijn tannine en hoe smaken ze? Pak een zakje zwarte thee die vochtig is en leg deze op je tong. Dit zijn tannine en vooral de werking van je mond is een fascinerend iets om te ervaren.
Aroma onderdelen: Binnen de kleine details van wijn (de fenolen, esters, hogere alcoholen, zuren, enz.) Vind je de complexiteit van de smaken en aroma’s van wijn. Elk druivenras vertoont aroma’s op verschillende niveaus. Dit is waarom sommige wijnen naar bessen ruiken en andere naar bloemen. Een andere factor die bijdraagt aan de aroma’s van wijn is veroudering. Bijna alle rode wijnen worden gerijpt in eikenhout, wat niet alleen bijdraagt tot de smaakstoffen van een eiken vat (zoals vanille), maar ook fungeert als een kanaal om de wijn bloot te stellen aan zuurstof. Oxidatie en veroudering produceren een scala aan unieke smaken voor wijn, waaronder fruitigheid en gedroogde vruchten/bloem aroma’s.
Conclusie:
Wijn is wat het lijkt een simpel drankje dat steeds moeilijker wordt als je er meer vanaf weet. Het mooie eraan is, het maakt niet uit hoeveel je ervan af weet iedereen kan het waarderen. Kort gezegd, Wijn is lekker.
