HOE DRINK JE PORT?
Serveren, bewaren en combineren
Traditioneel wordt port geserveerd bij kaas, al dan niet als afsluiting van een maaltijd. Maar port is ook een heerlijk aperitief! En, afhankelijk van het type, is port zelfs goed te combineren met bepaalde gerechten. Om maximaal van port te genieten, zijn ook de temperatuur en het gebruik van de juiste glazen van groot belang! Daarbij is het goed om te weten welke portsoorten je moet decanteren en hoe lang je geopende flessen kunt bewaren.
Glazen
Serveer port vooral niet in ouderwetse portglaasjes, die zijn namelijk veel te klein. Beter is het om port in witte wijnglazen te serveren. Die bieden namelijk meer ruimte om de aroma’s en smaken optimaal tot hun recht te laten komen - net als bij gewone wijn.
Temperatuur
Port wordt nog vaak te warm geschonken: op kamertemperatuur, wat in onze tijd dus betekent dat we port op 20 tot wel 22 graden Celsius drinken. Wat je dan proeft, is vooral de alcohol en dat is zonde! Witte, Pink en Tawny Port bewaar je in de koelkast en schenk je het beste op 8 graden Celsius. Ook Ruby, LBV en Vintage Port serveer je licht gekoeld; een temperatuur van 15 graden Celsius is ideaal. Gekoeld smaken alle soorten port frisser, komen zowel de fruitige als kruidige en notenaroma’s beter naar voren en is de alcohol veel minder dominant.
Decanteren
Een port decanteren ziet er indrukwekkend uit, maar is lang niet altijd noodzakelijk. Decanteren is wel nodig bij portsoorten die op fles gerijpt hebben en daardoor depot (bezinksel) ontwikkelen. Dit zijn de Vintage Ports, die je vaak ook nog decennialang weg kunt leggen. Bewaar port altijd liggend - het liefst in een koele kelder - en zet een vintage port minimaal 24 uur van tevoren rechtop zodat het depot naar de bodem zakt. Decanteer of schenk de port voorzichtig in de glazen.
Open flessen bewaren
Geopende flessen port staan bij veel mensen maandenlang geopend in het drankenkastje in de woonkamer. Daar wordt de smaak bepaald niet beter van. Witte, rosé en rode port zoals Ruby en LBV kun je na opening vier tot zes weken bewaren. Vintage Port moet je binnen 48 uur consumeren. Tawny Ports zijn door hun rijping in kleine houten vaten gewend aan zuurstof en zijn hierdoor al heel langzaam verouderd. Een geopende Tawny of Colheita kun je dus prima zes tot acht weken bewaren.
Of je een port na opening nu acht weken of een dag kunt bewaren, bewaar hem altijd gekoeld. Zet de fles in de koelkast en haal hem er op tijd uit zodat hij op de juiste temperatuur is als je hem serveert.
Wanneer drink je port en waarbij?
Fruitige rode ports zoals Ruby en Late Bottled Vintage zijn perfect als afsluiter van een maaltijd. Lekker bij een kaasplateau gevuld met een blauwschimmelkaas, romige soorten zoals Pont l’Evêque, brie de Meaux of taleggio en rijpe geitenkazen zoals Valençay of Crottin de Chavignol.
Maar daar houden de mogelijkheden niet op! Chocoladetaart met frambozensaus, pure chocolademousse, clafoutis van kersen en stoofpeertjes combineren ook fantastisch met een Ruby of LBV. En serveer dit type port vooral ook eens als aperitief.
Vintage Port is een traktatie op zichzelf en kun je drinken wanneer je de tijd en het gezelschap hebt om er uitgebreid van te genieten. Als je er toch iets bij wilt serveren, kies dan voor een eenvoudig schaaltje vers gekraakte walnoten of een mooie blauwschimmelkaas.
Rijpe en zacht kruidige ports zoals Tawny combineren vanwege hun aroma’s van noten en butterscotch geweldig met kazen met een soortgelijk karakter. Denk aan Comté, brokkelige pecorino, manchego of parmezaan en rijpe schapenkaas uit Nederland. Ook lekker bij een schaaltje vers geroosterde noten. En… voor deze portsoorten geldt eveneens dat je ze prima bij een dessert kunt schenken: amandeltaart, pecannoten-karameltaart, sinaasappeltaart of een tarte tatin met een royale schep vanille-ijs. Ook de combinatie met crème brûlée is heerlijk!
Serveer een 20 Year Old Tawny eens bij een mooie paté op toast. En die paté kan ook heel goed vegetarisch zijn: noten- en paddenstoelenpaté combineren namelijk net zo goed.
Een 30 Year Old Tawny is fantastisch - en super origineel! - in combinatie met foie gras. En van een 40 Year Old Tawny geniet je het liefst zonder er iets bij te eten.
Witte port is lekker als aperitief, bij een schaaltje zoute geroosterde amandelen of olijven, of bij een mooie paté - al dan niet vegetarisch. Zowel droge als lichtzoete port doet het uitstekend bij frisse desserts. Overgiet eens twee bolletjes citroensorbetijs met een glaasje Fine White Port en je hebt een origineel dessert! Witte port is ook een perfecte basis voor cocktails. De meest bekende combinatie is die met tonic, ijs en een takje verse munt. Maar de mogelijkheden zijn oneindig.
Dat geldt ook voor Pink Port. Lekker op zichzelf met wat blokjes ijs en eventueel wat tonic of bruisend water, maar ook geweldig als basis voor een verrassende hoeveelheid nóg verrassender cocktails. Laat je inspireren en bekijk de cocktailrecepten op croftpink.com.
PORT: DE VERSCHILLENDE STIJLEN
Hoe zat het ook alweer?
Een van de fascinerende aspecten van port is de verscheidenheid aan stijlen. Elke port heeft zijn eigen karakter: van de intense fruitaroma’s van een Ruby (Reserve) of Late Bottled Vintage via de rijke kruidigheid van een (Aged) Tawny tot de verfijnde complexiteit van een Vintage Port. Daarnaast heb je nog de frisse droge én de honingachtige White Ports. En niet te vergeten de Pink Port, een unieke rosé port boordevol verse rode fruitaroma’s.
Rode port: Ruby vs. Tawny
Rode port kun je grofweg opdelen in Ruby’s en Tawny’s:
Ruby Ports ondergaan geen of maximaal twee jaar houtrijping in grote vaten en zijn overwegend fruit gedomineerd. Donkerpaars met aroma’s van rijp zwart fruit en een zoete, volle smaak met zwarte bessen, viooltjes, chocola en kersen. Voorbeelden hiervan zijn alle soorten Ruby, Vintage en Late Bottled Vintage (LBV) Port, die laatste een uitvinding van Taylor’s.
Tawny Ports ondergaan een lange tot zeer lange rijping op kleine houten vaten en komen hierdoor meer in aanraking met zuurstof dan de Ruby Ports. Hierdoor verandert de kleur van donkerpaars in bruinrood en maakt het verse fruit plaats voor aroma’s van gedroogd fruit, karamel, noten, kruiden en butterscotch. Voorbeelden van dit type port zijn alle soorten Tawny en Colheita Port.
Witte port
White Port wordt gemaakt van witte druiven. Voor de lichtzoete variant rijpen de wijnen van de verschillende druiven drie jaar afzonderlijk in grote houten vaten om een zachte smaak van rijp fruit en eikenhout te ontwikkelen. Daarna worden ze geblend.
Extra Dry White Port wordt gemaakt van traditionele port druiven, maar ook van druiven die voor witte wijn worden gebruikt. Dit zorgt voor frisse aroma’s die goed passen bij een droge port. Om een droge smaak te krijgen, duurt de vergisting langer dan bij de zoete variant. De afzonderlijke wijnen rijpen vier à vijf jaar in grote houten vaten voordat ze worden geblend. De smaak is fris en fruitig met subtiel eikenhout.
Rosé Port
Pink Port wordt gemaakt van blauwe druiven en krijgt zijn kleur door kort schilcontact. Om de frisse rode fruitaroma’s te behouden, ondergaat dit type port geen houtrijping.
Pink Port is een uitvinding van Croft en is pas sinds 2009 officieel een port.
Fine White Port
Een blend van wijnen afkomstig van druiven die voornamelijk worden geteeld op de bovenste hellingen van de Douro Vallei. De individuele wijnen rijpen circa drie jaar in houten vaten.
Rijke port met een zachte smaak van wit fruit, honing en eikenhout.
Select Reserve Ruby Port
Een blend van speciaal geselecteerde jonge rode ports uit de Baixo Corgo en Cima Corgo. Deze wijnen rijpen ongeveer drie jaar in grote houten vaten, waar ze zacht worden zonder hun fruitige karakter te verliezen.
Diep robijnrood met intens zwart fruit en een volle, pittige smaak.
Late Bottled Vintage Port 2014
Populair en betaalbaar alternatief voor een Vintage Port! Late Bottled Vintage is een selectie van ports uit één oogstjaar. Rijpt vijf jaar in grote houten vaten en is daarna direct op dronk.
Elegant, levendig en puur met cassis, framboos, abrikoos, ceder en een subtiele kruidigheid.
10 Year Old Tawny Port
Bijzondere tawny die minimaal tien jaar in kleine houten vaten rijpt. Hierdoor ontstaat de steenrode kleur en een zacht kruidige smaak.
Rijk en elegant met gedroogd fruit, noten, chocolade, butterscotch en verfijnd eikenhout. Rijp en fris tegelijk!
20 Year Old Tawny Port
Een blend van Taylor’s uitgebreide reserves van oudere tawny’s die in de lodges aan de Atlantische kust zijn opgeslagen. De gemiddelde rijping is minimaal twintig jaar.
Oranjerood, rijp en complex met karamel, geroosterde noten, kruiden en gedroogd fruit. Zacht en geconcentreerd met een mooie structuur en een lange afdronk.
30 Year Old Tawny Port
Taylor ‘s is een van de weinige porthuizen die een dertig jaar oude tawny produceert. Eens in de twee à drie jaar worden ports met voldoende structuur, fruit en kracht geselecteerd en gelagerd in kleine houten vaten. Na dertig jaar worden de beste ports geblend.
Goudkleurig met gedroogd fruit, honing, karamel en noten. Zacht, weelderig en gelaagd met veel finesse en een prachtige balans.
40 Year Old Tawny Port
Uiterst zeldzame tawny, geproduceerd in zeer beperkte hoeveelheden. Met een gemiddelde minimale rijping van veertig jaar is deze port ongelooflijk geconcentreerd!
Intens en complex met noten, kruiden, gedroogd fruit, vers gebrande koffie en nootmuskaat. De smaak is rijk, zacht en gelaagd met een spectaculaire afdronk.
Vintage Port 2007 (375 ml.)
Iconische port gemaakt van druiven uit Quinta de Vargellas, Quinta de Terra Feita en Quinta do Junco. Vargellas geeft structuur en elegantie, Terra Feita en Junco body, diepte en geconcentreerd fruit.
Rijk, krachtig en aromatisch met zwart fruit, kersen, viooltjes en wilde kruiden. Perfecte balans tussen fruit, structuur en elegantie.
“… tastes like a young vintage of Chateau Latour on steroids. This is the leading candidate for the port of the vintage.”
Robert Parker - The Wine Advocate
Tip: een vintage port of oude tawny is een origineel cadeau bij een jubileum, verjaardag of geboorte!
Fine Ruby Port
Blend van ports geproduceerd in de Baixo Corgo en Cima Corgo. De afzonderlijke ports rijpen circa drie jaar in grote houten vaten, waar ze zich ontwikkelen en zachter worden zonder hun frisse, fruitige karakter te verliezen.
Klassieke Ruby met intens zwart fruit en volle, krachtige smaak.
Fine Tawny Port
Blend van ports met gemiddeld drie jaar rijping in houten vaten van 650 liter.
Levendig met een goudbruine gloed en aroma’s van vijgen, gedroogde pruimen, toast, vanille en wat kruidigheid. Ronde, maar frisse smaak. Een heerlijke Tawny voor alledag!
Reserve Tawny Port
De Reserve Tawny is het resultaat van een speciale selectie van ports met elk circa zeven jaar rijping.
Licht steenrood met rijke aroma’s van rood fruit, karamel, rozijnen en kruidnagel. De smaak is rond en fris met butterscotch, frisse bessen, gedroogd fruit, noten en specerijen.
Pink Port
Lichtvoetige en friszoete port. De druiven krijgen een korte schil inweking waardoor de kleur van een donkere rosé ontstaat.
Croft Pink rijpt niet in houten vaten en behoudt hierdoor alle frisse fruitaroma’s van bessen, framboos en kersen naast bloesem, honing en grapefruit.
